شکّیّات

شکیات نماز «۲۳» قسم است: هشت قسم آن شک‌هایی است که نماز را باطل میکند، و به شش قسم آن نباید اعتنا کرد، و نُه قسم دیگر آن صحیح است. شک‌های باطل کننده مسأله ۱۱۵۱ ـ شک‌هایی که نماز را باطل میکند از این قرار است: اوّل: شک در شماره رکعت‌های نماز دو رکعتی واجب مثل نماز صبح، و نماز مسافر، ولی شک در شماره رکعت‌های نماز مستحب، و نماز احتیاط، نماز را باطل نمی‌کند. دوّم: شک در شماره رکعت‌های نماز سه رکعتی. سوّم: آنکه در نماز چهار رکعتی شک کند که یک رکعت خوانده یا بیشتر. چهارم: آنکه در نماز چهار رکعتی پیش از داخل شدن در سجده دوّم، شک کند که دو رکعت خوانده یا بیشتر. پنجم: شک بین دو و پنج، یا دو و بیشتر از پنج. ششم: شک بین سه و شش، یا سه و بیشتر از شش. هفتم: شک در رکعت‌های نماز که نداند چند رکعت خوانده است. هشتم: شک بین چهار و شش، یا چهار و بیشتر از شش، به تفصیلی که خواهد آمد. مسأله ۱۱۵۲ ـ اگر یکی از شک‌های باطل کننده برای انسان پیش آید، بهتر آن است به همین اندازه که شک او پابرجا شد، نماز را به هم نزند، بلکه به‌قدری فکر کند که صورت نماز به هم بخورد، یا از پیدا شدن یقین یا گمان ناامید شود. شک‌هایی که نباید به آنها اعتنا کرد مسأله ۱۱۵۳ ـ شک‌هایی که نباید به آنها اعتنا کرد از این قرار است: اوّل: شک در چیزی که محل بجا آوردن آن گذشته است، مثل آنکه در رکوع شک کند که حمد را خوانده یا نه. دوّم: شک بعد از سلام نماز. سوّم: شک بعد از گذشتن وقت نماز. چهارم: شک کثیر الشک، یعنی: کسی که زیاد شک میکند. پنجم: شک امام در شماره رکعت‌های نماز در صورتی که مأموم شماره آنها را بداند، و همچنین شک مأموم در صورتی که امام شماره رکعت‌های نماز را بداند. ششم: شک در نمازهای مستحبّی، و نماز احتیاط. ۱ ـ شک در چیزی که محل آن گذشته است: مسأله ۱۱۵۴ ـ اگر در بین نماز شک کند که یکی از کارهای واجب آن را انجام داده یا نه، مثلاً شک کند که حمد خوانده یا نه، چنانچه مشغول کاری باشد که شرعاً نباید در صورتی که آن کار قبلی را عمداً ترک کرده است مشغول این کار شود، مثلاً در حال خواندن سوره شک کند حمد خوانده یا نه، نباید به شک خود اعتنا کند، و در غیر این صورت باید آنچه را که در انجام آن شک کرده، بجا آورد. نمازو نماز خوانی...